Ramadan na przykładzie Dubaju – ZEA 

Pobyt w kraju muzułmańskim, w którym trwa właśnie ramadan może być bardzo uciążliwy dla turysty. Warto dobrze przygotować się na ten czas.

Co to ramadan? Jakie zasady obowiązują mnie w kraju muzułmańskim*?

Ramadan to święty miesiąc według kalendarza muzułmańskiego. Jest to czas postu, który obowiązuje prawie wszystkich wyznawców islamu z kilkoma wyjątkami, o których napiszę niżej. Ramadan trwa około 30 dni, a jego daty są ruchome, np. w 2014 roku  post trwał od 28 czerwca do 27 lipca, zaś w 2020 roku zacznie się   23 kwietnia i skończy 23 maja. Dokładne daty rozpoczęcia i zakończenia ramadanu są ustalane zgodnie z obserwacją faz księżyca, dlatego mogą się nieznacznie różnić od podanych powyżej na 2018 rok. Zasady ramadanu obowiązują również turystów przebywających w krajach muzułmańskich i mogą być one egzekwowane mniej lub bardziej w zależności od stopnia radykalizacji danego państwa. Bardzo ważne jest zapoznanie się w dokładnymi zasadami obowiązującymi w ramadanie w kraju pobytu, ponieważ kary za nieprzestrzeganie reguł postu mogą być bardzo dotkliwe, np. grzywna lub areszt.

Kogo dotyczy ramadan?

Muzułmanie poszczą od wschodu do zachodu słońca i w tym czasie obowiązuje ich bezwzględny zakaz spożywania posiłków, picia napojów, palenia tytoniu, uprawiania seksu czy używania kosmetyków. Zasady ramadanu nie obowiązują, m.in. dzieci do 10. roku życia, kobiet ciężarnych czy karmiących matek, a także osób podróżujących dłużej niż 3 dni…, ale nie oznacza to, że grupy te mogą publicznie jeść lub pić w czasie ramadanu! Rozróżnić należy możliwość odstąpienia od postu w domu, a działanie zgodnie z nim w strefie publicznej. To samo dotyczy turystów. Głodni podróżni mogą zjeść posiłek w domu, ale nie wolno im jeść  i pić w przestrzeni publicznej.

Kiedy można jeść i pić w ramadanie?

Suhur

Jest to ostatni posiłek przed pierwszym wezwaniem do modlitwy przed wschodem słońca. Wiele hoteli dostosowuje się do ramadanu i przygotowuje dla gości specjalne bufety śniadaniowe, a także ułatwia im możliwość tradycyjnych aktywności porannych przed godzinami normalnej, regularnej pracy. Po suhurze następuje czas poszczenia i trwa on do iftaru.

Iftar

Muzułmanie kończą post po zachodzie słońca, w czasie kolacji zwanej iftar. Jest to posiłek bardzo obfity, podczas którego można jeść i pić do woli. Spożywany jest głównie w dużych grupach, z rodziną lub przyjaciółmi. Po zachodzie słońca, a do czasu ostatniej wieczornej modlitwy muzułmanie starają się jeść jedynie suszone owoce, np. daktyle czy morele i pić soki. Po modlitwie na stołach pojawiają się pełne półmiski jedzenia i zaczyna się uczta.

Oferta hotelowa dotycząca iftarów jest bardzo szeroka! Kolacja ta jest uważana za bardzo społeczną, chętnie spożywaną w dużym gronie, a więc mogą w niej wziąć udział również wyznawcy innych religii. Wiele rodzin muzułmańskich spożywa w trakcie ramadanu kolacje poza domem, w restauracji lub hotelu. Jest to atrakcyjna opcja również dla turystów, którzy mogą wziąć udział w tradycyjnej aktywności muzułmanów. Osobiście, o mały włos, a wzięłabym udział w iftarze w jednym z najpopularniejszych hoteli w Abu Dhabi, ale niestety brak transportu powrotnego mnie przed tym powstrzymał.

Czy istnieją miejsca, gdzie  w czasie ramadanu można jeść i pić?

Tak! W turystycznych kurortach zdarza się, że niektóre restauracje, bary czy kawiarnie są otwarte w czasie ramadanu. Wejście do takich miejsc jest zasłonięte, by nie kusić poszczących muzułmanów. Większości gastronomicznych placówek jest jednak zamknięta, dotyczy to również popularnych „sieciówek” typu McDonald’s  czy IHOP. Zapomnijcie o lokalach z jedzeniem w galeriach handlowych, tam również wszystkie restauracje są nieczynne. Radzę przed wyjściem z domu dobrze się najeść, ponieważ może się zdarzyć, że nigdzie nie znajdziecie otwartego punktu gastronomicznego. Pamiętajcie, że spożywanie posiłków w miejscu publicznym jest kategorycznie zabronione w ramadanie. Posilać się można jedynie w zamkniętym pomieszczeniu.

Dużo łatwiej uda wam się napić wody, choć należy pamiętać, że jest to dosyć ryzykowne zachowanie w trakcie ramadanu. Odradzam kategorycznie picie jakichkolwiek napojów w miejscach publicznych, ponieważ może się to skończyć reprymendą od policji lub nawet grzywną. Najlepiej zapytać o możliwość napicia się wody taksówkarza w trakcie kursu lub skorzystać z przejazdu windą i łyknąć trochę napoju między piętrami.

Nie zapominajcie, że mówimy o krajach, w których średnia temperatura powietrza jest dużo wyższa od polskiej. Nawadnianie się jest wskazane, ale poza wzrokiem mieszkańców danego państwa.

Jak powinniście się ubierać w czasie ramadanu?

W trakcie postu muzułmanów obowiązuje, zarówno mężczyzn jak i kobiety, strój skromny. Oznacza to, że również turyści powinni pamiętać o stosownym stroju. Należy unikać obcisłych, krótkich spodni i sukienek czy spódnic, a także pamiętać o zakrywaniu ramion.

O czym musicie pamiętać w trakcie ramadanu?

To może wydawać się zabawne, ale poradnik, który dostałam w trakcie ramadanu w Dubaju zwraca uwagę na szczególną ostrożność na drogach. Poszczący muzułmanie spieszą się na iftary, a także mogą być nerwowi ze względu na surowy post, co oznacza większe niebezpieczeństwo na drogach. Kierowcy mogą być zwyczajnie w świecie głodni i zdecydowanie bardziej impulsywni. Nie należy w trakcie trwania postu nadmiernie używać klaksonu, a także słuchać głośno muzyki w samochodzie.

W ramadanie można słuchać muzyki, ale cicho. Wskazane jest używanie słuchawek i powstrzymywanie się od ogólnie rozumianego naruszania ciszy nocnej.

Co ma wspólnego dobroczynność z ramadanem?

Bardzo dużo! W trakcie postu muzułmanie wspierają charytatywnie fundacje, biorą udział w dobroczynnych zbiórkach, itp. Dzielenie się majątkiem z biedniejszymi to jedna z zasad ramadanu, zwana zakatem. Obowiązkiem każdego muzułmanina jest oddanie nadwyżki indywidualnego majątku do podziału pomiędzy członków wspólnoty muzułmańskiej (około 2,5% rocznego dochodu). W ramadanie dobroczynność jest z wielu powodów zdecydowanie nasilona, m.in. wyznawców islamu zachęca się do czynienia dobra poprzez karmienie biedniejszych osób czy kupowanie im odzieży i obuwia. Również wyznawcy innych religii mogą wziąć udział w charytatywnych zbiórkach.

Co można robić w ramadanie w nocy?

Najlepiej wybrać się na iftar, ponieważ większość miejsc gastronomicznych oferuje tę usługę. Kluby są w ramadanie zamknięte, podobnie jak puby. Ogólnie miasta w trakcie postu są wyciszone, spożywanie alkoholu jest w większości miejsc zakazane. Wyjątki się zdarzają. Mogę z pełnym przekonaniem potwierdzić, że restauracja At.Mosphere na Burj Khalifa po określonej godzinie (w moim przypadku była to 20.00) oferuje klientom drinki z alkoholem. Wcześniej mogłam tam zamówić jedynie deser lub napój bezalkoholowy.

Plusy ramadanu dla turystów… Tak, są plusy ramadanu!

Pierwsza zaleta ramadanu

W ramadanie muzułmanie z reguły przebywają w domach, ponieważ poszczą i nie pracują. Oznacza to, że miasta pustoszeją, a otwarte atrakcje turystyczne są puste. W taki sposób udało mi się wejść do Świata Ferrari w Abu Dhabi bez kolejki i mogłam korzystać ze wszystkich szybkich kolejek i rollercoasterów kilka razy z rzędu. Normalnie stoi się tam do każdej atrakcji po kilkanaście minut, więc zyskałam naprawdę dużo czasu i energii na zabawę w innych częściach parku rozrywki.

Booking.com

Druga zaleta ramadanu

W ramadanie ceny spadają w dół! Dotyczy to szczególnie dóbr luksusowych takich jak samochody, sprzęty elektroniczne czy zegarki. Kiedyś w czasie postu bywało, że muzułmanie wymieniali całe wyposażenie domu, ale teraz przeceny nie są już tak wysokie. Mimo wszystko, opłaca się w tym czasie zakupić oczekiwany od miesięcy laptop lub telefon, a może nawet zamienić samochód.

Trzecia zaleta ramadanu

Turyści mogą spróbować przysmaków przyrządzanych jedynie w czasie ramadanu. Do tego mają okazję posmakować specjalnych odświeżających i wzmacniających napojów.

Ramadan a współczesność

Istnieje wiele aplikacji na telefony związanych z ramadanem. Są one bardzo popularne wśród wyznawców islamu. Pomagają one planować dzień w trakcie postu (Ramadan Kareem), odnaleźć Mekkę (Find Mecca) czy edukują opisując zasady ramadanu, wyjaśniając pojęcia związane z postem, itp. (I Like Fasting).

Czytaj także:

Poczuć podwodny świat – Dubaj

Dzieło sztuki – Wielki Meczet w Abu Dhabi

*Wpis został przygotowany na podstawie własnych doświadczeń z pobytu w trakcie ramadanu w Dubaju, a także źródeł anglojęzycznych o ramadanie, m.in. „Time Out Dubai – The ultimate guide to Ramadan” i rozmów z Polkami, które od kilku lat mieszkają w Dubaju.